fot. Studio Fuglseth
Potęga światła
Potrzeba bycia „eko” dotyczy właściwie każdej sfery życia – od materiałów budowlanych, poprzez żywność, kosmetyki, odzież, na ekologicznych lampach kończąc… bo przecież rola światła w naszych czasach nie jest ograniczona wyłącznie do zaspokajania podstawowych potrzeb człowieka. Bezsprzecznie odpowiednio dobrane źródła światła poprawiają komfort naszego widzenia i samopoczucie, a także minimalizują zmęczenie, niepokój i stres właściwy dla pory nocnej.
fot. Studio Fuglseth
Światło ma jednak także wpływ na procesy biologiczne, takie jak krążenie krwi, metabolizm, gospodarkę hormonalną oraz wspomaga właściwy rytm dobowy. Dostarcza ponadto wrażeń estetycznych, wspierających komfortowe funkcjonowanie człowieka, jego odpowiedni nastrój i samopoczucie, a ogólnie rzecz biorąc – jakość życia.
Oświetlenie jest bardzo skutecznym środkiem podnoszącym walory wizualne, tak poszczególnych obiektów architektonicznych, jak i całych przestrzeni o charakterze zurbanizowanym. Mało tego – pojawiające się nieustannie nowe technologie źródeł światła LED dają nam praktycznie nieograniczone możliwości dopasowania oświetlenia do naszych potrzeb. Nie jest już problemem, aby indywidualnie, płynnie emitować właściwy strumień świetlny o odpowiednim rozproszeniu czy odpowiedniej temperaturze barwowej, właściwej dla oświetlanego obiektu.
Można mnożyć przykłady pozytywnego wpływu światła na człowieka i jego otoczenie. Należy jednak pamiętać, że nieodpowiednie stosowanie źródeł światła może stanowić zagrożenia. Nie przez przypadek wiele mówi się dziś o tym, że ekologiczne lampy (czy – bardziej ogólnie – oświetlenie) to absolutna konieczność, zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych, gdzie podnosi się coraz częściej kwestie:
• rozrzutności energii elektrycznej przeznaczonej na sztuczne światło. Pęd do oświetlania kolejnych ulic, gmachów, budynków i innych obiektów jest ze zrozumiałych względów coraz większy. Dlatego Norlys przeznacza znaczące nakłady na prace badawczo-rozwojowe zmierzające do doskonalenia sprawności całych opraw, a nie tylko samych źródeł światła – tak by minimalizować zużycie energii elektrycznej;
• diodowe źródła światła są bardzo małych rozmiarów. Emitując bardzo dużo światła mogą stwarzać zagrożenie oślepiania. Dlatego duże znaczenie ma to, w jakiej odległości od naszych oczu będą one umieszczone, a w związku z tym – czy światło będzie bardziej lub mniej rozproszone. Zastosowanie odpowiednio dobranych soczewek o wysokiej jakości praktycznie eliminuje te niekorzystne zjawisko;
• również początkowa wada diod LED (tzw. migotanie), która jest bardzo szkodliwa dla naszego wzroku, została ostatecznie wyeliminowana w wysokiej jakości źródłach światła pochodzących od renomowanych producentów, a powszechnie stosowanych w naszych oprawach.
• obecnie wiele wysoko rozwiniętych krajów nieustannie zwiększa produkcję energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, wykorzystując w coraz większym stopniu energię słoneczną, wiatrową, wodną oraz w mniejszym stopniu pozyskiwanie energii z biomasy. Mimo tego aż 19% z ogółu wyprodukowanej światowej energii pochłania oświetlenie, które w większości wciąż wykorzystuje wysoce energochłonne źródła światła z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych;
• wcześniejsze, alarmujące sygnały o możliwej, wysokiej zawartości szkodliwych substancji chemicznych w lampach typu LED, nie mają miejsca w przypadku stosowania źródeł światła o wysokiej jakości. Norlys ustawicznie monitoruje skład chemiczny wyrobów pod kątem spełnienia wymagań prawa europejskiego w tym zakresie. Wszystkie oprawy Norlys zostały zaprojektowane z uwzględnienie wymagań europejskich w zakresie optymalizacji procesu utylizacji elektroodpadów (WEEE).
Powyższe wysiłki prawie zawsze przekładają się na ostateczną cenę wyrobu, odróżniając lampy ekologiczne Norlys od produktów, które w wielu przypadkach nie spełniają min. wymagań Dyrektyw: Niskonapięciowej, Kompatybilności elektromagnetycznej, Dyrektywy w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz wielu innych wymagań prawnych dotyczących bezpieczeństwa wyrobów.
fot. Studio Fuglseth
Lampy ekologiczne… czyli jakie?
Nie sposób w tym miejscu pominąć roli użytkownika oświetlenia. Chcąc zapewnić sobie komfort i wysokie walory estetyczne, z jednoczesnym poszanowaniem środowiska, podczas planowania inwestycji świetlnych musimy wziąć pod uwagę przede wszystkim, aby ekologiczne lampy w jak największym stopniu rekompensowały niedobory naturalnego światła, a więc były maksymalnie zbliżone do niego pod względem natężenia, barwy oraz współczynnika oddawania kolorów. Jeśli mają to być pomieszczenia, to istotne będzie dopasowanie parametrów oświetlenia do ich funkcji w życiu codziennym, które mają one za zadanie spełniać. Ma to jeszcze większe znaczenie w przypadku oświetlenia zewnętrznego. Dlatego instalując oświetlenie naszego ogrodu bądź otoczenia naszej posesji należy zawsze uwzględniać fakt, że mimo wszystko bierzemy udział w oddziaływaniu na nasz ekosystem. W związku z tym do oświetlenia ogrodu i otoczenia naszej posesji należy wybierać lampy o jak największym rozproszeniu światła, wyposażone w diody o barwie ciepłej, uzyskując tym samym ciepły nastrój naszego ogrodu, który będzie sprzyjał naszemu zdrowiu. Takie ekologiczne lampy będą również przyjazne dla wszystkich żywych organizmów.
fot. Norlys
Zakup pozornie tanich źródeł światła, bez atestów będzie skutkował nie tylko większym poborem prądu, ale przede wszystkim narażeniem naszego zdrowia i mikro ekosystemu, nie wspominając już o niskiej żywotności takich wyrobów, obniżającej znacząco opłacalność inwestycji. Do światła w porze nocnej przywykliśmy tak bardzo, że nawet nie zauważamy, że w naszych miastach już niemal nie ma nocy i nie widać już rozgwieżdżonego nieba. Często zupełnie nieświadomie, kierując się tylko własnym upodobaniem, wybieramy dla naszego otoczenia oprawy oświetleniowe zupełnie niepotrzebnie rozpraszające światło do góry. Zimna barwa światła, którą tani producenci preferują, tylko pogarsza ten efekt. W rezultacie przyroda wokół domu staje się mniej przyjazna dla nas i wszystkich małych stworzeń z naszego ogrodu, pozbawiając nas przy tym odpowiedniego nastroju i pogody ducha.
Nie sposób w tym miejscu pominąć wpływu procesów produkcji naszych opraw na stan środowiska. Rok 2022 przyniósł wiele wyzwań dla przedsiębiorstw. Sytuacja, w której obserwujemy ustawiczny wzrost cen środków produkcji i energii skłania wiele firm do poszukiwania oszczędności. W opinii wielu, obszarami gdzie najłatwiej obniżyć koszty w krótkim okresie są inwestycje o charakterze środowiskowym, które mogą wydawać się zbędnym obciążeniem, wynikającym głównie z wymogów prawnych.
Norlys, jako firma od 1953 roku działająca na bardzo wymagających rynkach skandynawskich, a w Polsce od 25 lat, nie podziela takiego podejścia, mając świadomość że najlepszymi gwarantami utrzymania się na rynku i rozwoju jest zrównoważone podejście oparte na:
– najlepszym wzornictwie i najwyższej jakości wykonania ekologicznych lamp,
– zrozumieniu wpływu dostarczanych opraw na jakość życia człowieka i stan ekosystemów,
– dbałości o warunki pracy personelu,
– minimalizacji wpływu procesów produkcji i dystrybucji na środowisko.
fot. Norlys
Inwestycje w minimalizację wpływu na środowisko w Norlys rozumiane jest jako zobowiązanie wobec regionu, w którym firma funkcjonuje, ale także jako wkład w stan środowiska wszędzie tam, gdzie klienci używają opraw oświetleniowych tej marki.
Systemowe działanie dla dobra środowiska
W tym miejscu należy zaznaczyć, że wpływ na środowisko to nie tylko procesy produkcji i związane z nimi emisje. Nie mniej ważną kwestią jest to, aby zrozumieć, w jaki sposób oświetlenie wpływa na cały ekosystem w trakcie użytkowania, a także po jego zakończeniu eksploatacji lamp. Ekologiczne i środowiskowe aspekty wymagają podejścia systemowego i systematycznego. W firmie Norlys taka strategia realizowana jest w ramach wdrożonego i certyfikowanego systemu zarządzania środowiskowego zgodnego z wymaganiami normy ISO 14001:2015. Dlatego każdy zidentyfikowany aspekt działalności przedsiębiorstwa, taki jak np. emisje do powietrza, ścieki czy odpady jest monitorowany i podlega wymaganej sprawozdawczości. Firma zdefiniowała cele i programy środowiskowe dotyczące tych aspektów, a na realizację każdego z nich ustawicznie przeznacza znaczące środki finansowe, co powoduje, że nie jest to działanie krótkotrwałe i powierzchowne.
Dla przykładu przełom roku 2021 i 2022 to następujące wdrożone projekty środowiskowe:
1. Inwestycja w centralne urządzenia filtrująco-wentylacyjne o wysokiej, 99.99% skuteczności w separacji pyłów wraz z rekuperacją. Dzięki nim, zanieczyszczenia są filtrowane, a oczyszczone powietrze jest wdmuchiwane ponownie na hale produkcyjne, jednocześnie odzyskując ciepło i oszczędzając na ogrzewaniu.
2. Dalsza rozbudowa instalacji fotowoltaicznej, dzięki której w roku 2021 wyprodukowano niemal 60 MWh energii elektrycznej.
3. W procesie topienia aluminium stosowane są nowoczesne niskoemisyjne szybowe piece topialne, które zaliczane są do BAT (Best Available Techniques) wg IPCC.
4. Zainstalowano stacją wyparną do emulsji stosowanych w procesach obróbki skrawaniem, redukując ich zużycie oraz zapewniając odzysk wody, która jest zawracana z powrotem do procesu technologicznego.
5. Znacząco zredukowano zużycie wody w wannach płuczących na liniach technologicznych poprzez zastosowanie płukania kaskadowego.
6. Minimalizuje się ilości wytwarzanych odpadów, ustawicznie optymalizując procesy produkcyjne. Wdrożono regułę przekazywania odpadów najbliższym odbiorcom posiadającym stosowne pozwolenia, aby uniknąć transportowania ich na dalsze odległości, a co za tym idzie zapobiec zbędnej emisji z pojazdów.
fot. Norlys
Powyżej wymienione, zrealizowane projekty są tylko częścią działań podejmowanych przez firmę Norlys w celu ograniczenia wpływu na środowisko, a wiele działań już teraz zostało zaplanowanych na kolejne lata. Konsumenci, którzy wybierają lampy ekologiczne od tego producenta mogą więc być pewni, że dokonują zakupu przemyślanego i odpowiedzialnego, który świetnie wpisuje się w prośrodowiskowe działania na rzecz zielonej planety.
Źródło: dr inż. Marcin Sułkowski
Z pełną ofertą firmy można zapoznać się na stronie: www.norlys.pl