Fot. Soleko
Przydomowa elektrownia wiatrowa z magazynem energii – korzyści i wyzwania
Turbiny wiatrowe produkujące zieloną energię kojarzone były dotychczas zazwyczaj z dużymi inwestycjami w farmy wiatrowe. Coraz przychylniej patrzymy jednak na możliwość ich zastosowania w mikro skali – czyli do zaopatrzenia w energię własnych gospodarstw domowych. Trend ten chce także podtrzymać Ministerstwo Klimatu i Środowiska, proponując program dotacji przydomowych elektrowni wiatrowych (z magazynem energii lub bez dodatkowych akumulatorów). Czy warto? Jak wyliczyło ministerstwo, średni koszt wykonania mikroinstalacji wiatrowej o mocy od 3 do 5 kW wynosi 20-50 tys. zł. Pozwoli to na wyprodukowanie własnej energii z wiatru, dzięki której można wspomóc ogrzewanie domu i wody oraz zasilić domowe sprzęty. Większa mikroinstalacja o mocy 10 kW to ok. 80 000 – 100 000 zł., wraz z magazynem energii zwiększy niezależność energetyczną gospodarstwa domowego. Dotowane są systemy do 20 kW mocy. Wedle przepisów za mikroinstalacje uważa się systemy o maksymalnej mocy do 50 kW.
Czy u mnie się sprawdzi? Analiza wietrzności i topografii
Dogodne warunki dla mikroinstalacji wiatrowych obejmują około 1/3 powierzchni kraju, czyli obszary ze średnią prędkością wiatru wynoszącą co najmniej 4 m/s, i z dogodnym ukształtowaniem terenu. Za najkorzystniejsze podaje się tereny nadmorskie w pasie od Szczecina po Mierzeję Wiślaną, a także Warmię, Mazury i Suwalszczyznę. Dogodne są także rejony w woj. wielkopolskim, kujawsko-pomorskim i łódzkim, na północnym Mazowszu, w środkowej części Lubelszczyzny, na Przedgórzu Sudeckim i w Bieszczadach. Analizując uwarunkowania wiatrowe, warto wziąć również pod uwagę topografię: ukształtowanie terenu, zadrzewienia, wysokość i zwartość okolicznej zabudowy. Im mniej przeszkód w sąsiedztwie naszego domu, tym większa efektywność mikroinstalacji wiatrowej.
Warunki prawne
Jeśli z powyższej analizy wiemy już, że wiatr nam sprzyja, warto zweryfikować, czy planowana przydomowa elektrownia wiatrowa z magazynem energii będzie zgodna z wymogami prawa budowlanego. W lokalnych dokumentach związanych z zagospodarowaniem przestrzennym sprawdzamy, czy na naszej działce możemy postawić mikroinstalację i jak wysokie mogą być turbiny. W zależności od rodzaju (pionowe, poziome), wysokości (od 3 do 30 m) mocy (1-50 kW) i planowanego posadowienia turbiny (dach, ściana, grunt) weryfikujemy, czy należy wystąpić o pozwolenie na budowę, czy wystarczy zgłoszenie robót. Jeśli mamy wątpliwości lub dokumenty tego nie precyzują, skierujmy zapytanie do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Ogólne założenia mówią, że turbiny do 3 m montowane na dachu nie wymagają żadnego zgłoszenia. Większe dachowe mikroturbiny od 3 do 12 m, które nie zmieniają parametrów użytkowych lub technicznych powstałego obiektu, wymagają tylko zgłoszenia robót. A mikroinstalacje, które modyfikują obiekt lub są posadowione na osobnym trwałym fundamencie, podlegają już procedurze pozwolenia na budowę. Zgoda sąsiada nie jest wymagana, a zasada limitu odległości od zabudowań w wypadku mikroinstalacji nie obowiązuje.
Fot. Soleko
Magazyny energii – dlaczego są tak ważne?
Najszybszą drogą do obniżenia rachunków i przyspieszenia okresu zwrotu z inwestycji jest maksymalizacja autokonsumpcji, dzięki czemu mniej płacimy za energię pobieraną z sieci. W tym celu instalowane są właśnie magazyny energii. To najbardziej opłacalny wariant również dlatego, że w Polsce sieć elektroenergetyczna jest niewydolna i mało elastyczna, a jej modernizacja jest żmudna i kosztowna. Zanim więc zaczniemy realnie zarabiać na sprzedaży nadwyżek, warto zminimalizować zależność swojego gospodarstwa domowego od sieci. Magazyny stały się istotnym elementem systemu także ze względu na ich uwzględnienie w programach dotacyjnych. Przy instalacjach fotowoltaicznych (Mój Prąd 6.0) są obowiązkowe. W przypadku przydomowych elektrowni wiatrowych magazyn energii jest na razie opcjonalny. Ministerstwo Środowiska i Klimatu stawia więc na autokonsumpcję prosumentów oraz zwiększenie różnorodności zielonych źródeł energii w ogólnym miksie energetycznym, warto więc przeanalizować, czy jest to dla nas korzystny wariant i jak uzyskać dotację.
Na wiatraki można dostać dotację
Budowa przydomowej elektrowni wiatrowej z magazynem energii (lub bez) na własne potrzeby (ale nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej lub rolniczej) podlega dofinansowaniu w ramach programu „Moja elektrownia wiatrowa”, którego operatorem jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Wnioski można składać wyłącznie online przez Generator Wniosków o Dofinansowanie (tzw. GWD) w trybie ciągłym aż do wyczerpania środków lub upłynięcia terminu przyjmowania wniosków. W ramach pierwszego naboru date tę ustalono na 16.06.2025. Po przeanalizowaniu jego popularności i efektywności może być kontynuowany do 2029 roku. Program jest uzupełnieniem programów dotacyjnych do fotowoltaiki i działa na podobnych zasadach. Skorzystają z niego między innymi te osoby, które nie mają dogodnych warunków do montażu instalacji PV, ale mogą zainwestować w małe turbiny wiatrowe. Jego celem jest zwiększenie udziału OZE w ogólnym zużyciu energii oraz wzrost autokonsumpcji poprzez jej rozszerzenie na mikroinstalacje wiatrowe.
Fot. mojaelektrowniawiatrowa.gov.pl
Główne zasady dofinansowania w programie „Moja elektrownia wiatrowa”
Moja elektrownia wiatrowa” to pogram pilotażowy, który ma rozszerzać obecne programy dotacyjne, bazując na wnioskach z ich wdrażania, bez powielania błędów. Przyjrzyjmy się więc, jak można skorzystać z dotacji.
Dla kogo?
- O refundację kosztów poniesionych w związku z budową przydomowej elektrowni wiatrowej z magazynem energii (lub bez niego) może ubiegać się osoba fizyczna, która jest właścicielem lub współwłaścicielem budynku / lokalu w budynku mieszkalnym użytkowanym całorocznie (a nie sezonowo).
- Wytwarzana energia elektryczna produkowana jest na potrzeby własnego gospodarstwa domowego – zarówno w ramach instalacji on-grid, jak i instalacji off-grid.
- W przypadku mikroinstalacji on-grid beneficjent musi mieć zawartą umowę z operatorem sieci dystrybucyjnej regulującą zasady wprowadzenia do sieci wytworzonej energii.
- Moc elektryczna mikroinstalacji z turbiną wiatrową kwalifikująca się do dofinansowania powinna mieścić się zakresie od 1 kW do 20 kW.
- Wysokość konstrukcji małej turbiny wiatrowej nie może przekroczyć 30 m. Budowę przydomowej mikroinstalacji należy przeprowadzić zgodnie z zasadami prawa budowlanego i lokalnych przepisów zagospodarowania przestrzennego.
- Refundacji podlega też zakup magazynu energii do przydomowej elektrowni wiatrowej. Jego pojemność powinna być ≥ 2kW.
- Inwestycja musi być zakończona przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie, co oznacza, że opłacono wszystkie faktury, urządzenia zostały trwale podłączone i uruchomione oraz dokonano zgłoszenia do OSD.
- O refundację może ubiegać się także osoba, która ma już wiatrak na swojej posesji, o ile zamontowała i opłaciła go w terminie od 30.06.2023 roku.
- Program ma zasięg ogólnopolski, wnioski będą rozpatrywane niezależnie od regionu i miejsca realizacji.
- Urządzenia muszą być nowe, wyprodukowane w ciągu maksymalnie 24 miesięcy przed montażem. Powinny być użytkowane minimum 1000 h/rok.
- Mikroinstalacja musi być użytkowana w ujętej we wniosku lokalizacji i zgodnie z jej przeznaczeniem przez okres minimum 5 lat od daty wypłaty dofinansowania.
- Moc turbiny powinna być tak dopasowana, aby w rocznym okresie rozliczeniowym, ilość wygenerowanej i oddanej do sieci energii nie przekroczyła 120% ilości energii pobranej z sieci przez beneficjenta w tym okresie rozliczeniowym.
- Mikroinstalację wiatrową można łączyć z fotowoltaiczną, ale suma produkowanej energii musi mieścić się w ogólnym limicie refundacji dla mikroinstalacji (do 50 kW).
Ile środków można otrzymać w ramach refundacji?
W ramach programu w formie dotacji można uzyskać:
- do 50% kosztów kwalifikowanych zakupu i montażu mikroinstalacji wiatrowej, ale nie więcej niż 30 tys. zł, maksymalnie 5 tys. zł/ na 1 kW mocy.
- do 50% kosztów kwalifikowanych na inwestycje w magazyn energii nie więcej niż 17 tys. zł na jeden akumulator o mocy minimalnej 2 kW, maksymalnie 6 tys. zł na 1 kWh.
Maksymalne dofinansowanie wynosi więc 47 tys. zł łącznie na przydomową elektrownię wiatrową wraz z magazynem energii. Jeśli cena wykonania mikroinstalacji była wyższa, niż założono w programie, można nadal złożyć wniosek, ale refundacja będzie obejmować ustalone w regulaminie kwoty.
Czy przydomowa elektrownia wiatrowa z magazynem energii to rozwiązanie dla Ciebie?
Decyzja o wyborze między energią wiatrową a słoneczną powinna uwzględniać specyficzne warunki lokalne oraz indywidualne potrzeby energetyczne. Zachęcamy do konsultacji z ekspertami, którzy pomogą ocenić potencjał wiatrowy na danej działce i dobrać optymalne rozwiązanie. SOLEKO POLSKA to jedna z najdłużej działających firm na polskim rynku energii odnawialnej, dzięki której możesz znacznie obniżyć rachunki za prąd, zadbać o środowisko i cieszyć się niezależnością energetyczną w dobie dużych globalnych zmian na rynku.
Szczegóły na https://www.kolektory.com