Inwestycje w OZE wciąż mogą być dla niektórych grup korzystne i opłacalne

Wywiad z Grzegorzem Wiśniewskim Prezesem Instytutu Energetyki Odnawialnej
Po kolejnych nowelizacjach ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii powstał system, którego nikt nie rozumie i w którym niezmiernie trudno jest się poruszać osobom niezwiązanym z branżą. Jednocześnie, inwestycje w OZE wciąż mogą być dla niektórych grup korzystne i opłacalne. W obecnej sytuacji, ważniejsza niż kiedykolwiek wcześniej staje się rola rzetelnej i wiarygodnej informacji – mówi Grzegorz Wiśniewski, Prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej.

Z Prezesem Wiśniewskim rozmawiamy o zawiłościach obecnego systemu wsparcia Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) w kontekście zbliżających się Targów i Konferencji Efektywności Energetycznej infoENERGIA 2017, które odbędą się  w dniach 23 i 24 lutego w Katowicach.  

Gdzie tkwi kluczowy problem z obecnym systemem wsparcia OZE?
W zasadzie, zamiast o systemie wsparcia OZE, powinniśmy mówić o systemie rozliczeń. Jednym z istotnych problemów znowelizowanej Ustawy o Odnawialnych Źródłach Energii (OZE) jest to, że zamiast w miarę stabilnego punktu odniesienia w postaci taryfy gwarantowanej, czy chociażby ceny energii, mamy w Ustawie OZE odniesienie do taryfy za energię elektryczną. Nawet, przy optymistycznym założeniu, że cena energii nie będzie rosła, nie wiemy przecież, jak będzie się zmieniała taryfa i jej poszczególne składniki.
Zapisy Ustawy stawiają prosumentów, przez których rozumiem zarówno osoby fizyczne, jak i tzw. ułomne osoby prawne, czyli np. stowarzyszenia, szkoły czy gminy, w mocno niekomfortowej sytuacji. Aby mogli oni przeprowadzić jakąkolwiek wiarygodną symulację finansową wykorzystania OZE, musieliby np. znać swoją taryfę za energię z wyprzedzeniem 15 czy 20-letnim. Jest to oczywiście nierealne, a obecna polityka energetyczna i informacyjna tego zadania nie ułatwia.

Czyli przyczyny problemów na rynku należy szukać w zawiłościach legislacyjnych, a nie w nierzetelności części firm działających na rynku OZE?
Obie strony, zarówno klienci, jak i firmy sektora OZE mają problem z brakiem przejrzystości obecnego mechanizmu rozliczeń. Niestety, tak zawiły system tworzy doskonałe pole do wszelkiego rodzaju nadużyć ze strony podmiotów, starających się wprowadzić klienta w błąd tworząc symulacje finansowe, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Dlatego, niezmiernie ważne jest poszerzanie wiedzy w obu grupach, aby różnica wiedzy po stronie klienta i dostawcy technologii była jak najmniejsza. Temu właśnie mają służyć szkolenia, takie jak to, które odbędzie się w Katowicach przy okazji Konferencji Efektywności Energetycznej  infoENERGIA.

Wiedza to jedno. Patrząc z pozycji inwestora, kluczowa jest przede wszystkim opłacalność inwestycji. Czy OZE bez dotacji i systemu taryf gwarantowanych mogą być inwestycją opłacalną?
Obecne rozwiązania prawne uniemożliwiają prostą kalkulację, czy inwestycja będzie korzystna finansowo, gdyż nie dają nam stabilnego punktu odniesienia w długiej perspektywie czasowej, jaki stanowiły  np. taryfy gwarantowane. Nie znaczy to jednak, że inwestycje w OZE są nieopłacalne, a jedynie wymuszają bardziej złożoną i rozbudowaną analizę. Weryfikacja opłacalności musi uwzględniać takie czynniki, jak: rodzaj podmiotu (np. osoba fizyczna, firma czy jednostka samorządowa) oraz wysokość i struktura taryfy z której dany podmiot korzysta. Co więcej, opłacalność inwestycji nie jest też bezpośrednio powiązana z rodzajem technologii. Zasadniczą rolę w analizie opłacalności zaczyna odgrywać profil zużycia energii i tzw. wskaźnik autokonsumpcji mówiący o tym, ile z energii wyprodukowanej w naszej instalacji OZE zużyjemy na własne potrzeby, a ile oddamy do sieci. Tak więc, nawet w obecnym skomplikowanym systemie legislacyjnym można wskazać grupy odbiorców, dla których inwestycje w odnawialne źródła energii będą korzystne.

Coraz więcej przedsiębiorców rozważa wykorzystanie instalacji OZE w swoich firmach. Czy w ich przypadku można uzyskać akceptowalne wskaźniki opłacalności inwestycji?
Wnikliwa analiza profilu zużycia energii oraz montaż finansowy dostosowany do odbiorcy, uwzględniający środki własne lub środki z kredytu, mogą nawet w obecnych warunkach zapewnić opłacalność inwestycji OZE. W tej grupie można wskazać mikro i małe firmy produkcyjne, szczególnie te, pracujące w systemie jednozmianowym i rozliczające się w oparciu o taryfę C, przedsiębiorstwa chłodnicze, a także producentów rolnych, których cechuje sezonowość produkcji koncentrująca się w okresie wiosenno-letnim. U jednych sprawdzi się fotowoltaika, u innych mały wiatrak, czy moduł kogeneracyjny. Jeżeli instalacja będzie dopasowana do potrzeb i profilu zużycia odbiorcy, możemy uzyskać dla niej akceptowalne okresy zwrotu z inwestycji, kształtujące się nawet poniżej 10 lat i kredyt na tyle korzystny ze już w pierwszym roku eksploatacji odczujemy korzyści finansowe.

Jak powinien wyglądać proces informacyjny przy tak złożonej sytuacji legislacyjnej?
Obecną sytuację na rynku cechuje chaos prawny i chaos informacyjny, co uderza przede wszystkim w małych odbiorców energii, których często nie stać na bardzo rozbudowane, długoterminowe analizy. W tej sytuacji, gdy zaczynamy wdrażać niejasne i niesprawdzone regulacje i silnie politycznie ingerować w rynek energii ważniejsza niż kiedykolwiek staje się rola rzetelnej informacji publicznej oraz niezależnej wiedzy eksperckiej. Tylko poprzez przekazywanie wiarygodnych informacji i kompleksowe edukowanie zarówno różnych grup odbiorców, jak i dostawców technologii OZE można doprowadzić do sytuacji, gdzie inwestycje będą realizowane w sposób racjonalny i uzasadniony ekonomicznie, a społeczne poparcie dla odnawialnych źródeł energii zostanie utrzymane.

Dziękuję za rozmowę.   

Wszystkich chętnych do rozmowy z prezesem Wiśniewskim i poszerzenia swojej wiedzy na temat rozwiązań dla prosumentów indywidualnych i biznesowych w świetle Ustawy OZE zapraszamy na szkolenie, które odbędzie się podczas Konferencji  Efektywności Energetycznej infoENERGIA 2017 w Katowicach (23 i 24 lutego br).
Podczas szkolenia będzie możliwość zapoznania się z ofertami firm stosujących w ofertowaniu i doborze instalacji promowaną przez IEO zasadę odpowiedzialności za wyniki finansowe swoich klientów: Coral,  MPL Energy, ECO Synergia, Viessmann, Corab , Kliux, Optima Polska, Sunsol, biorącymi udział w projekcie IEO „Energia odnawialna dla firm”.

Zgłoszenie na szkolenie należy dokonać poprzez zarejestrowanie się  na stronie wydarzenia: www.infoenergia.com.pl. Udział jest bezpłatny.

Rozmawiał Patryk Swoboda, portal Planergia.pl

Data publikacji: 2017-01-19